Öncelikle şunu söylemek isterim bu yazı kayıtlara geçsin ki-.... pffff sanki tarih kitaplarına geçecek bir yazıyormuşum gibi konuştum değil mi? :D Ancak gene de 'for the records' :)...
Dil defalarca edebiyat kitaplarında ki ünlü yazarların ya da bize sürüyle ödev veren edebiyat hocalarının da dediği gibi canlı bir şeydir. Fakat dil nasıl canlıysa onun oluştuğu şey de insana, zamana ve kültürel ögelere bağlı olduğundan canlıdır. Akımlar, teknikler, tarzlar, popüler şeyler, modalar gibi bir çok şey zamandan zamana değişir. Peki en ilginç yanlardan birine gelelim ki en sevdiğim noktalardan biridir :) ;
Vampirleri ele alalım son yıllar da popüler olan Alacakaranlık serisini düşünürsek ki pek seveni yok - burada araya gireyim ben seriyi kitap olarak fantastik değil romantik ve genç tarzı olarak çok seviyor filmini ise şiddetle kınıyorum - vampirler güneş ışığına çıkabilen ama çıktıklarında elmas gibi parlayan, çok hızlı, çok güçlü, taş gibi, insanüstü güzelliğe sahip, özel yetenekleri olabilen, uyuyamayan vb. bir çok şeyin de söylenebileceği insanların zehirlendikten sonra ölüp lanetlenmiş gibi yaşadıkları tür gibi haksız mıyım? İnsanlar ısırılıyor zehir akıyor kanda kalp duruyor ve dönüşüm tamamlanmış. Aslında kalp durduğuna göre teknik olarak ölüsün ama yaşıyorsun. Tamam bu Stephenie Meyer adlı yazarımızın görüşü.
Peki Matsuri Hino adlı favori vampir evrenlerimden birini yaratan mangakamıza göre ise vampirler ayrı bir ırk, insanlardan kıtlık vb. gibi zor zamanlarda evrimleşerek oluşmuş. Vampire Knight'ın evreni yanlış mı? Orada ki vampirlere 'Ulan bunlar vampir olamaz bak güneşe çıkabiliyorlar'diyebilir miyiz? Elbette hayır.
Gelelim favori evrenlerimden birine Yunan Mitolojisine;
Afrodit, Zeus'un kızı mıdır yoksa Uranüs'un organın kesilmesi ve Akdeniz'e düşmesinden çıkan kabarcıklardan mı doğmuştur? İkisi de doğrudur aynı Alacakaranlık ve Vampire Knight evrenlerinde ki vampirlerin hepsinin vampir olması gibi.
*İnsanlar düşünür, hayal eder ve bunları bırakın yazmayı daha konuşmaya başladıkları anda sözlü edebiyat ortaya çıkar. Yazdıkları anda yazılı edebiyat çıkar. Yani ilk insanlardan beri hayal gücü olduğuna göre o zamandan beri de edebiyat vardır.
*İnsanlar gördüklerinden yeni şeyler üretebilir hayal edebilirler. Bu evrende olmayan hiç bir şey hayal edemezler. Bundan kastım 'Lan herif vampirler var diyor manyağa bak' değil. Hayal gücü evrende ki şeyleri karıştırır yeni şeyler oluşturur. Fakat karıştırdığı en temel hammaddeler her zaman evrendendir.
Şimdi bu iki işaretli paragrafa bakınca çıkaracağımız şeyler ilk insan beri hayali canlıların hayal edildiği ve bunların hammaddelerinin evren olduğu çıkıyor değil mi? Ee öyleyse birbirine benzeyen ya da birbirinden farklı aynı adda veya farklı adda bir sürü değişik canavarcık olacak değil mi :D ?
Mesela elfleri ele alalım;
Elfleri ilk Tolkien'un yarattığı -gerek bu yazıda gerek bu yazı dizisinde gerekse blogda ki herhangi bir yazı da yaratma kelimesini kullanıyor olabilirim kastım hayal etmektir :)- sanabilir insanlar ama elfler eski pagan inançlarından beri bulunuyordu. Tolkien onları insana benzetti sadece. Kanıt gerekiyorsa Chirstmas olayında ki elflere bakabilirsiniz. Noel babanın küçük cincikleri :) Hatta bunların kötüleşen yeşilleri var ve galiba onlara orc diyoruz bu aralar :).
Tolkien onları insan suretine soktu peki Margaret Weis ve Tracy Hickman ne yaptı? Bildiğim kadarıyla onlar da ilk Kara Elf tabirini kullandılar. Yani kara büyüyle uğraşmakla, yoldan sapmakla bozulmuş elfler. Hatta ileri de bu tür gerek Warcraft gerek de Forgotten Realms gibi büyük evrenler de başroller bile oynadı :). Gene Warcraft'ta Blood Elfler yok muydu? Kara büyü kullanan? Bunların hepsi yalan mı?
Şimdi bu cümleleri az çok fantastik edebiyatla ilgili sohbet yapmış insanlar neden kurduğumu anlar çünkü arkadaşlar arasında bile en çok tartışılan konulardan biridir bunlar. Genel de ilk okunan seriler favorilerştilir ve sadece orada ki elfler sadece orada ki vampirler doğru kabul edilir. Fakat bu dar bakış açısını yıkmak ve buna düşmemeyi çalışacağımı baştan söyleyeyim ki sonra ki yazılar da Lan herif elflere cüce dedi lan adama bak demeyin :)
Not: Twitter'dan dediğim gibi bugün lan günü o yüzden fazlaca kullanmış olabilirim lan :).Etiketler: Fantezi Efsanevi ve Mitolojik Incelemeler
